Bài 2: Vị trí, vai trò của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong quản lý doanh nghiệp

Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo toàn diện về công tác cán bộ từ phát hiện nguồn, đào tạo bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm và quản lý cán bộ trong các doanh nghiệp.

Đoàn công tác của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương do Đồng chí Trương Quang Nghĩa, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Khối dẫn đầu hội kiến với Đ/c Vương Gia Thụy, Trưởng Ban liên lạc Đối ngoại Đảng Cộng sản Trung Quốc

Để quản lý công tác cán bộ SASAC thành lập 2 Cục quản lý lãnh đạo doanh nghiệp tách biệt và 01 trung tâm bồi dưỡng cán bộ (Đảng Cộng sản trung Quốc chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo trong các doanh nghiệp nhà nước phải là đảng viên). Xây dựng đội ngũ cán bộ theo phương châm là "Đưa đảng viên trở thành cán bộ tuyến đầu, chọn những cán bộ tuyến đầu bồi dưỡng thành đảng viên". Trong 119 doanh nghiệp trung ương có 54 doanh nghiệp do Ban tổ chức Trung ương quản lý cả 3 chức vụ (Bí thư đảng ủy hoặc bí thư ban cán sự đảng, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc), các doanh nghiệp còn lại do SASAC quản lý. Hiện nay Trung Quốc đang thí điểm làm tại 24 doanh nghiệp đưa người chưa phải là đảng viên vào trong Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc các đơn vị này do HĐQT bổ nhiệm.

Phát huy vai trò của Đảng trong việc lựa chọn cán bộ, kiên trì nguyên tắc Đảng quản lý cán bộ. Việc lựa chọn cán bộ, nhân tài theo hướng đặt tiêu chuẩn; nghiên cứu tiến cử; hoàn thiện hệ thống đánh giá; tăng cường kiểm tra, giám sát, bồi dưỡng; thi tuyển lãnh đạo doanh nghiệp từ các nguồn. Xây dựng đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp theo tiêu chí "4 tốt" (1) Tố chất chính trị tốt; (2) Năng lực kinh doanh tốt; (3) Đoàn kết tốt; (4) Đạo đức tốt. Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ từ đơn vị, trong người lao động trực tiếp; thực hiện cơ chế để bình chọn đảng viên tốt (vào các dịp kỷ niệm năm chẵn) qua đó, xây dựng đội ngũ cán bộ tốt. Đến nay (9/2011) có 95% cán bộ quản lý trong doanh nghiệp nhà nước là đảng viên. Để xây dựng Đảng trong doanh nghiệp và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong doanh nghiệp Trung Quốc đưa ra quan điểm "3 đồng thời" (1) đồng thời thành lập doanh nghiệp với thành lập tổ chức đảng; (2) đồng thời điều chỉnh cơ chế quản lý kinh doanh với điều chỉnh quy định của Đảng; (3) đồng thời điều chỉnh về nhân sự. Các đảng bộ thực hiện chương trình công tác theo "3 chủ động" (1) chủ động thích nghi với cổ phần hóa và cải cách; (2) chủ động thích nghi với cạnh tranh và quốc tế; (3) chủ động thích nghi với tư tưởng mới. Từ đó xây dựng tổ chức đảng thành nguồn lực thúc đẩy doanh nghiệp phát triển, tổ chức đảng là hạt nhân trong doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nhà nước nhấn mạnh vai trò tổ chức đảng phải có ý kiến quyết định đối với những công việc lớn của doanh nghiệp, bổ nhiệm lãnh đạo và đảm bảo quyền lợi của người lao động; tách bạch rõ ràng công việc hàng ngày của Chủ tịch HĐQT là quản lý công tác đảng, công đoàn và nhân sự; Tổng giám đốc là điều hành doanh nghiệp.

Đảng ủy của các doanh nghiệp có 3 chức năng cơ bản: Một là tham gia các quyết sách lớn; hai là chủ động sử dụng nhân tài; ba là bảo đảm giám sát. Đảng ủy đưa ra quyết sách nhưng không thay thế HĐQT (không phải vấn đề gì Đảng ủy cũng bàn và đưa ra quyết định). Trung Quốc đưa ra "3 quan trọng": (1) chiến lược phát triển của doanh nghiệp; (2) công tác cán bộ; (3) Dự án quan trọng sử dụng kinh phí lớn sau điều chỉnh là "2 vấn đề lớn" là công tác cán bộ và lợi ích của người lao động. Tổ chức đảng trở thành tiền đề quan trọng bàn những vấn đề khó khăn gặp phải khi cải cách, cải tổ; tổ chức đảng quán triệt và thực hiện đường lối, ứng phó với những vấn đề lớn và kiểm tra, giám sát. Để tránh việc các ý kiến khác nhau giữa quyết sách của Đảng với HĐQT, trước khi quyết định HĐQT bàn bạc, thảo luận kỹ với đảng ủy (tạo sự đồng thuận cao). Thực hiện cơ chế thành viên đảng ủy tham gia HĐQT và ngược lại.(3)

Về công tác tổ chức cán bộ; ban hành 02 văn kiện quan trọng của Đảng trong DNNN; văn bản tiếp tục xây dựng đảng của DNNN và văn bản chỉ đạo tăng cường và cải tiến công tác cán bộ của Ban tổ chức Trung ương và Ủy ban quản lý và giám sát tài sản nhà nước; hai văn kiện này làm rõ nhiệm vụ và nội dung của công tác xây dựng đảng trong doanh nghiệp nhà nước đưa ra qui định để tổ chức đảng hoạt động dưới chế độ doanh nghiệp hiện đại.

Công tác chính trị tư tưởng: Thông qua tổ chức đảng trong DNNN tổ chức học tập quan điểm của Đảng, tính tiên tiến, tính chiến đấu của đảng viên được nâng cao rõ rệt, năng lực tổ chức của ban lãnh đạo được nâng cao, tìm tòi phát huy vai trò của tổ chức đảng hiện đại phù hợp xu thế đổi mới, xây dựng văn hóa doanh nghiệp là khâu quan trọng trong công tác tư tưởng bồi dưỡng doanh nghiệp Trung ương; lấy hoàn thiện và phòng chống tham nhũng để xây dựng chế độ liêm khiết trong cán bộ lãnh đạo doanh nghiệp, giám sát và kiểm tra chuyên môn, kiểm tra thị sát đặc biệt là đối với ban lãnh đạo, thành viên lãnh đạo của DNNN.

Ủy ban quản lý và giám sát tài sản nhà nước Trung Quốc cùng với Ban tổ chức Trung ương nghiên cứu văn kiện để áp dụng cho DNNN xác định một mục tiêu, 3 đảm bảo, 2 then chốt và 6 cơ chế(4), nhất quán về quan điểm coi Tổ chức đảng là hạt nhân chính trị của DNNN có vai trò chủ lực trong tuyển chọn dùng người tạo nên chế độ doanh nghiệp hiện đại đặc sắc Trung Quốc. DNNN đóng vai trò chủ đạo, trụ cột của nền kinh tế, là cơ sở quần chúng, cơ sở vật chất và cơ sở lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò và ưu thế của tổ chức đảng, đưa ưu thế chính trị của Đảng trở thành ưu thế của doanh nghiệp lấy đó làm động lực để phát triển hài hòa, bảo toàn và tăng trưởng vốn nhà nước, nâng cao đời sống cán bộ, công nhân viên.

Bài 3: Thực tiễn công tác xây dựng Đảng và quản lý của các tập đoàn ở Trung Quốc